7 op 10 zelfstandigen werven binnen 10 jaar eerste werknemer aan

De doelgroepvermindering voor de eerste (en de volgende vijf) werknemer(s) kwam de afgelopen weken opnieuw op de federale regeringstafel. De Nationale Arbeidsraad bracht een advies uit om de vrijstelling van sociale bijdragen bij een eerste aanwerving in de tijd en hoogte te beperken. Hr-dienstenbedrijf ACERTA zocht daarom uit wanneer zelfstandigen hun eerste aanwerving(en) doen, op basis van de gegevens van 27.000 zelfstandigen die de stap naar werkgever hebben gemaakt. Wat blijkt? 69,2 % van de zelfstandigen die de stap zetten om medewerkers aan te werven, doet dat binnen de 10 jaar na opstart. De helft heeft binnen de 5 jaar al een eerste werknemer in dienst. 10 % van de zelfstandigen wordt pas ‘werkgever’ na 20 jaar of meer.

^{Figuur 1: 1e aanwervingen na X jaren activiteit, data op 28 juni 2021}  

Coronajaar 2020 zorgde ervoor dat zelfstandigen later overgingen tot het aanwerven van een eerste werknemer. Gemiddeld is een zelfstandige nu 8 jaar en 2 maanden actief vooraleer hij/zij personeel aanwerft. Het is van voor 2014 geleden dat zelfstandigen zo lang wachtten, sinds 2015 bleef het aantal jaren activiteit voor de eerste aanwerving telkens onder de 8 jaar.

^{Figuur 2: Hoelang is de zelfstandige al actief bij de eerste aanwerving, cijfers voor de voorbije 10 jaar}

Ook de gemiddelde leeftijd van zelfstandigen die werkgever worden, is in 2020 gestegen, naar 41 jaar en 4 maanden. Dat is iets ouder dan wie in de voorbije jaren de stap naar het werkgeverschap zette.

^{Figuur 3: Hoe oud is de zelfstandige bij de eerste aanwerving, cijfers voor de voorbije 10 jaar}

Zelfstandigen die later werknemer(s) in dienst nemen, hebben een gemiddelde leeftijd van 33,2 jaar wanneer ze starten als zelfstandigen. Die gemiddelde leeftijd gaat in een stijgende lijn sinds 2011.

^{Figuur 4: Gemiddelde startleeftijd zelfstandigen die later stap naar werkgever hebben gezet}

Leen Smeets, juridisch adviseur bij het kenniscentrum van Acerta: “De coronacrisis heeft ervoor gezorgd dat zelfstandigen iets later beginnen denken zijn aan aanwerven. Want als de aard van de activiteit het toelaat, zal een zelfstandige eerst zo veel mogelijk zelf doen en pas later denken aan mensen in dienst nemen. Werkgever worden is een stap waar de zelfstandige niet licht over beslist. Of en wanneer hij/zij dat doet, hangt af van verschillende factoren. Sommige activiteiten vereisen specifieke vaardigheden, waarvoor je wel mensen in dienst móét nemen. Als je een restaurant start, is de kans groot dat je een chef-kok aanwerft. Maar ook hoe arbeidsintensief een activiteit is, speelt een rol. Ook hoe seizoensgebonden de activiteit is en hoeveel pieken en dalen in werkvolume er zijn. Zelfstandigen die nadenken over het aanwerven van personeel hebben perspectief en stabiliteit nodig. De (on)zekerheid over eventuele steun zal een impact hebben op de beslissing om wel of niet een (eerste) aanwerving te doen. Daarom is er tijdens de coronacrisis een lichte vertraging opgetreden.”

Het systeem van bijdragevermindering voor de eerste werknemer wordt opnieuw in vraag gesteld in regeringskringen. Maar Acerta raadt zelfstandigen die willen aanwerven aan om te kijken naar alle doelgroepverminderingen die mogelijk zijn en de meest voordelige combinatie te maken. Dankzij de huidige doelgroepvermindering kunnen nieuwe werkgevers voor hun eerste werknemer voor onbeperkte duur vrijstelling van de RSZ-werkgeversbijdragen genieten en zo de loonkost drukken. Ook de degressieve doelgroepvermindering voor de volgende vijf werknemers betekent een extra financiële steun. Nieuw voor het derde kwartaal van 2021 is de relance-korting RSZ – die vanaf 1 juli in werking treedt. Wie de beste puzzel tussen alle verminderingen legt, komt als kersverse werkgever het voordeligst uit.

^{Over de cijfers}

^{De analyse en conclusies gebeurden op basis van de gegevens van 27.000 zelfstandigen die werkgever zijn geworden. De dataset dateert van 28 juni 2021.}