AI zal geen jobs kosten, maar de inhoud van het werk van accountants wel danig veranderen

Artificiële intelligentie (AI) is overal. Tenminste, er wordt overal over gesproken. Maar is het ook al meer dan een populair gespreksonderwerp? 90% van de partners-accountants die Acerta bevroeg, zegt alvast dat ze op vandaag nog geen AI-toepassingen gebruiken. De eerste voorzichtige stappen van zij die er wel al actief mee bezig zijn situeren zich vooral in de klanten- en interne communicatie – dat je een chatbot kunt vragen een brief te schrijven of een verslag van een vergadering te maken, is een toepassing die al eens wordt gebruikt. Maar de accountancysector heeft ook verdere verwachtingen omtrent de impact van artificiële intelligentie op hun business. Om er een beter zicht op te krijgen legde hr-dienstenbedrijf Acerta aan zijn partners-accountants enkele specifieke vragen voor. De teneur van de antwoorden bleek overwegend positief.

Twee derden (68%), een grote meerderheid dus, van de accountants-respondenten kijkt uit naar de komst van artificiële intelligentie: 64% waardeert AI als ‘eerder een verrijking’, 4% spreekt zelfs van ‘een grote verrijking’. Het andere derde, 33%, ziet in de komst van artificiële intelligentie toch eerder een bedreiging, waarvan 6% zelfs spreekt van ‘een grote bedreiging’.

Figuur 1: inschatting komst AI voor en door de accountancysector - Acerta’s bevraging van partners-accountants in november 2023

Lieven Delzeyne, directeur Accountants: “Het is evident dat ook de accountancysector een visie ontwikkelt over artificiële intelligentie en wat dat kan betekenen voor de business. Accountancy staat immers niet op zichzelf, het maakt deel uit van een groter ecosysteem, samen met de bedrijven, de banken, sociaal secretariaten, hr-diensten ... Een efficiënte (samen)werking tussen die partners is zowel een noodzakelijkheid als een uitdaging. Consolidatie is de sleutel en om dat goed te laten werken heb je geïntegreerde systemen nodig. Artificiële intelligentie zal dergelijke systemen alleen maar nog performanter maken.”

Ook het deel accountants dat niet vreest voor jobs in de accountancysector als een gevolg van de introductie van AI, vertegenwoordigt een meerderheid. 54% van de partners-accountants van Acerta verwacht dat AI geen jobs zal kosten, 9% denkt zelfs dat er jobs zullen bijkomen naargelang AI meer zijn weg vindt in de sector.

Figuur 2: inschatting impact AI op aantal jobs in de accountancysector - Acerta’s bevraging van partners-accountants in november 2023

Lieven Delzeyne: “Of digitalisering en automatisering wel of niet jobs kosten, is bij elke stap in de technologische evolutie al onderwerp van discussie geweest. Tegelijk is de realiteit dat we nu al jaren te maken hebben met een krappe arbeidsmarkt, wat dus zeker niet wijst op jobverlies. Van artificiële intelligentie mogen we verwachten dat die eerder zal bijdragen aan een oplossing voor de arbeidskrapte, dan dat ze jobs zou bedreigen.”

De accountancysector is ook verwachtingsvol wat betreft de impact van AI op de inhoud van de job van accountant: bijna de helft (48%) verwacht dat die job alleen maar interessanter wordt als AI een rol gaat spelen, een derde (35%) verwacht geen impact van AI op de jobinhoud. Het deel dat het effect van AI negatief inschat en vreest dat AI de job van accountant minder interessant zal maken, is een kleine minderheid (17%).

Figuur 3: inschatting impact AI op jobinhoud in de accountancysector - Acerta’s bevraging van partners-accountants in november 2023

Lieven Delzeyne: “Up- en reskilling van medewerkers is overal aan de orde, de accountancysector kan daarop geen uitzondering zijn. Artificiële intelligentie zal zowel taken overnemen als nieuwe opportuniteiten bieden. Minder repetitief en minder input-werk betekent dat er tijd vrijkomt. Die tijd zal welkom zijn, want meer en meer verwachten klanten dat accountants ook de rol van businesscoach opnemen. De uitdaging die AI brengt zal vooral zijn om de opportuniteiten die AI toevoegt ook effectief in te zetten voor de klant. Dat vereist expertise, dat is hoe we mogen verwachten dat de job van accountant verder zal evolueren. Wij als coach van onze partners-accountants geven alvast dit advies: sta open voor verandering, wees bereid om te leren, zo blijf je groeien.”

Over de cijfers

Acerta maakte gebruik van een brede bevraging onder partners-accountants, gedaan in november 2023, om bij die specifieke doelgroep te polsen naar hun verwachtingen en visie wat betreft artificiële intelligentie. 134 accountants-respondenten spraken zich daarover uit, voldoende om een representatief zicht te krijgen op de houding die de Belgische accountancysector aanneemt tegenover AI.