Arbeidskrapte in de zorg: woonzorggroep Korian meet hoe aanpasbaar haar werknemers zijn

G​roeiend belang van aanpassingsvermogen

Gedreven, enthousiast, teamplayer: het zijn maar enkele van de clichés waarmee sollicitanten werkgevers doorgaans proberen te overtuigen om hen aan te werven. Maar die vaak genoemde soft skills verdwijnen de laatste jaren iets meer naar de achtergrond. Dé belangrijkste vaardigheid op de werkvloer momenteel is het aanpassingsvermogen aan nieuwe situaties en tools, zo blijkt uit nieuw onderzoek van Acerta Consult. Bijna 9 op de 10 ondernemingen geven aan dat aanpassingsvermogen de voorbije jaren belangrijker geworden is voor hun organisatie, onder andere door de krapte en mismatch op de arbeidsmarkt. Toch blijken veel ondernemingen die soft skill nog niet te meten: slechts 1 op de 10 werkgevers test hoe flexibel hun werknemers zich kunnen aanpassen aan veranderingen op de werkvloer. Dat is logisch, want tot nu bestond er geen wetenschappelijk gevalideerde test, enkel interpretaties op basis van bestaande testen.  

De Belgische woonzorggroep Korian, actief in de ouderenzorg met 117 woonzorgcentra, maar ook in thuiszorg, thuisverpleging en poetshulp, is één van de uitzonderingen. De zorggroep kijkt niet (enkel) meer naar de kennis en vaardigheden van hun werknemers, maar brengt ook hun aanpassingsvermogen in kaart.  

Sophia Peeters, COO bij Korian licht toe: “Vroeger lag de focus op het bieden van kwalitatieve zorg. Maar dat is lang niet meer voldoende, nu is daar kwaliteit van leven bijgekomen. Het lijstje aan competenties en vaardigheden waarover een medewerker in onze sector moet beschikken, is de laatste jaren dan ook een stuk langer geworden. Medewerkers moeten zich meer en meer kunnen stretchen. Leidinggevenden moeten veel sneller kunnen schakelen. Ze moeten door de nijpende arbeidskrapte snel beslissingen kunnen nemen in bijvoorbeeld de sollicitatieprocedure. Doen ze dan niet, dreigen ze goede kandidaten te mislopen. Empathisch vermogen en sociale skills zijn belangrijk om snel aan te voelen welk vlees je in de kuip hebt, om te kunnen inschatten of de match met onze organisatie er al dan niet is. Directies in onze woonzorgcentra moeten tegenwoordig ook over commerciële skills beschikken om nieuwe bewoners aan te trekken. Het is belangrijk dat zij zelf ambassadeur zijn van het woonzorgcentrum waar ze werken en lokale netwerken kunnen uitbouwen. Hun rol is de laatste jaren verbreed van zorgexpert naar netwerkbouwer.” 

Prangende krapte in de zorg

Doordat de zorgsector te kampen heeft met een prangende arbeidskrapte, voldoet het aanbod aan verpleegkundige profielen bovendien niet langer aan de vraag, merken de hr-experten van Acerta Consult. Vroeger kon men dikwijls kiezen uit 10 sollicitanten, vandaag moeten woonzorgcentra creativiteit aan de dag leggen om hun vacatures te kunnen invullen. Het ondersteunen van deze kandidaten en medewerkers om zich aan de evoluties in de zorgsector aan te passen, wordt daarom steeds belangrijker. Net daarom ontwikkelde Acerta Consult samen met de Antwerp Management School een specifiek assessment om toekomstige werknemers te testen op hoe snel ze zich kunnen aanpassen aan een nieuwe werkcontext of aan nieuwe taken of uitdagingen op de werkvloer. Daarmee ging Korian aan de slag.  

Jochen Bessemans, hr-expert bij Acerta Consult: “De perfecte kandidaat die alle vakjes afvinkt voor een openstaande vacature, biedt zich minder en minder aan, waardoor ondernemingen uitgedaagd worden om meer naar het groeipotentieel en aanpassingsvermogen van een kandidaat te kijken. Teams die zich snel kunnen aanpassen hebben een groot voordeel. Daarom hebben we een wetenschappelijk onderbouwde tool ontwikkeld samen met de Antwerp Management School. Hiermee meten we hoe ‘matuur’ mensen zijn op 9 gebieden die bepalend zijn voor het aanpassingsvermogen.”  

Aanpassingsvermogen kan (verder) worden ontwikkeld

Van zodra je zicht hebt op het aanpassingsvermogen van werknemers rijst er nog de vraag: kan je dat vermogen ook verder ontwikkelen en trainen? Vanuit het wetenschappelijk onderzoek blijkt alvast dat aanpassingsvermogen voor een klein deel aangeboren is en voor het grootste deel kan worden ontwikkeld.  

Jochen Bessemans van Acerta Consult: "Vanuit het onderzoek weten we dat er 6 hefbomen zijn om die ontwikkeling ook effectief te stimuleren. Vanuit deze hefbomen kunnen we zowel individuen als organisaties gericht informeren en ondersteunen om effectief het gedrag en het denken positief te beïnvloeden en het aanpassingsvermogen van mensen te stimuleren."

Sophia Peeters van Korian: “We werken onder andere met een development center voor medewerkers die willen doorgroeien. Daarbij starten we vanuit de huidige positie van de medewerker en brengen we via een ontwikkelplan in kaart naar welke positie ze kunnen doorgroeien op basis van hun soft skills en leervermogen. Daarnaast organiseren we ook intervisiegroepen waarin medewerkers van elkaar kunnen leren door best practices te delen. Op die manier ondersteunen ze elkaar vanuit hun eigen realiteit en ontstaat er een bottum-up change.  Door van collega’s te horen dat een andere aanpak ook werkt, stimuleren ze elkaar om dingen anders aan te pakken. We creëren ook een omgeving waarin onze werknemers elkaar kunnen uitdagen en inspireren én we voorzien daarbij de nodige ondersteuning. Een voorbeeld daarvan is de K-Awards, waarbij we het meest innovatieve project in verschillende categorieën belonen. Ook ons project Anders Samenwerken stimuleert het aanpassingsvermogen van onze medewerkers. Daarin koppelen we de interesses van onze medewerkers aan de interesses van onze bewoners. Zo creëren we een extra dimensie en maken we de functie van zorgverlener een stukje aantrekkelijker, ook één van onze manieren om tegemoet te komen aan de personeelsschaarste.” 

Verder neemt Korian nog heel wat andere initiatieven om in te zetten op het aanpassingsvermogen van medewerkers. Twee jaar geleden opende de groep het eerste cultuursensitieve woonzorgcentrum in België waar ‘zorg en leven’ rekening houdt met cultuureigen gewoontes. Het project is gestart vanuit een werkgroep met verschillende profielen gaande van consultants tot families en bewoners. Het concept werd voortdurend in vraag gesteld en bijgestuurd door actief te luisteren naar de invalshoeken van de verschillende partijen. 

Over Korian 
Korian België is sinds 2005 actief in de residentiële zorg voor ouderen en kwetsbaren, alsook in de thuiszorg, thuisverpleging en thuiszorgwinkels. Elke dag staan 9.500 medewerkers in voor de zorg van meer dan 12.500 bewoners in 116 voorzieningen verspreid over gans België. Daarnaast werken er nog 800 medewerkers en 80 zelfstandige verpleegkundigen in de thuiszorg voor 3.800 cliënten en patiënten.