Ben je van plan om als zelfstandige te starten met een vrij en intellectueel beroep? Dan val je onder een specifieke btw-regeling. Maar welke activiteiten zijn precies vrijgesteld van btw en welke zijn btw-plichtig? Acerta staat klaar om je te ondersteunen vanaf de opstart van je nieuwe onderneming. Hieronder vind je alle benodigde informatie over btw-regelingen bij vrije en intellectuele beroepen zodat je succesvol kan starten als zelfstandige in een vrij beroep.

Voor medische beroepen, zoals artsen, tandartsen, verpleegkundigen en kinesitherapeuten, gelden er specifieke btw-regels. Vroeger waren deze beroepsgroepen volledig vrijgesteld van btw, maar sinds 2016 is er een belangrijke uitzondering van kracht voor bepaalde prestaties van artsen. Zo moeten medische beroepen nu btw aanrekenen op esthetische ingrepen, zoals botoxbehandelingen of een facelift, die geen therapeutisch doel dienen.

Daarnaast geldt er sinds 1 januari 2022 een nieuwe btw-regeling voor bepaalde (para-)medische beroepen, zoals diëtisten en logopedisten. Zij moeten voortaan btw aanrekenen op sommigen van hun prestaties. Ondernemingen die onder de kleine ondernemingsregeling vallen zijn van btw vrijgesteld. Dit betekent dat de onderneming een omzetcijfer heeft van minder dan 25 000 euro per jaar.

Meteen mijn btw-nummer aanvragen

Als zelfstandig verpleegkundige moet je rekening houden met btw-verplichtingen. Het goede nieuws is dat de meeste prestaties van verpleegkundigen vrijgesteld zijn van btw, waardoor je geen btw hoeft aan te rekenen aan je patiënten. Hieronder vind je een overzicht van de btw-regelingen voor verpleegkundigen:

• Zijn vrijgesteld van btw: Alle therapeutische handelingen van verpleegkundigen zijn vrijgesteld van btw. Dit omvat bijvoorbeeld het toedienen van medicatie, het verzorgen van wonden, het uitvoeren van injecties, het controleren van de bloeddruk en het geven van advies over gezondheidsproblemen. Verpleegkundigen die actief zijn in de thuiszorg of in een ziekenhuisomgeving vallen onder deze vrijstelling.
• Moeten wel 21% btw aanreken: prestaties zoals wondzorg, inspuitingen of het plaatsen van een katheter. Ook als je medische hulpmiddelen verkoopt, zoals krukken of rolstoelen, geldt er btw op de verkoopprijs. Daarnaast moet er ook een btw van 21% aangerekend worden door verpleegkundigen die thuiszorgprestaties uitvoeren na de hospitalisatie van een patiënt voor een btw belaste esthetische ingreep of behandeling, tenzij dit om nazorg van complicaties gaat.
  • Uitzondering: Als zelfstandig verpleegkundige kan je overigens nog steeds een btw-vrijstelling krijgen voor niet-therapeutische prestaties als je praktijk een kleine onderneming is. Dit wil zeggen dat je praktijk een jaarlijkse omzet van minder dan 25 000 euro heeft.

Tom is een zelfstandig verpleegkundige en biedt thuiszorg aan patiënten. Tom gaat op huisbezoek en geeft een wondzorgbehandeling, plaatst een katheter en verkoopt krukken aan dezelfde patiënt. Tom factureert 275 euro aan de patiënt, waarvan 47,5 euro btw is.

Vanaf 1 januari 2022 zijn artsen verplicht om 21% btw aan te rekenen voor elke beroepsactiviteit die geen therapeutisch doel dient. Maar wat houdt dat precies in? Alle activiteiten die bedoeld zijn om gezondheidsproblemen of ziektes te voorkomen, vast te stellen, te behandelen of te genezen dienen een therapeutisch doel en zijn vrijgesteld van btw. Voorbeelden van therapeutische activiteiten zijn het voorschrijven van medicatie, het uitvoeren van een operatie of het geven van vaccinaties.

Onder de niet-therapeutische doelen vallen onder andere:

• Het optreden als controlearts. Voorbeelden hiervan zijn een medische keuring voor een rijbewijs of een sportmedische keuring.
• Ook bij het uitvoeren en nazorgen van esthetische behandelingen moet er btw worden aangerekend.
• Medische onderzoeken en bloedafnames die niet bedoeld zijn om ziektes op te sporen, bijvoorbeeld een DNA-test of zwangerschapstest.

Voor deze activiteiten moet je als arts dus 21% btw aanrekenen.

Het is belangrijk om je als arts goed te laten informeren over de btw-regeling en welke activiteiten als therapeutisch worden beschouwd en welke niet. Acerta kan je hierbij helpen. Als expert op het gebied van sociaal en fiscaal recht bieden wij persoonlijke ondersteuning om de opstart van jouw onderneming zo vlekkeloos mogelijk te doen verlopen.

Psychologen die therapeutische handelingen verrichten, zoals het geven van therapie, zijn vrijgesteld van btw. Doe je daarnaast ook handelingen die verband houden met arbeidspsychologie of andere commerciële activiteiten zoals het verkopen van producten of het geven van cursussen of workshops, dan ben je alleen vrijgesteld van btw zolang je onder een inkomen van 25.000 euro per jaar blijft.

Voor tandartsen zijn sinds januari 2022 niet alle activiteiten vrijgesteld van btw. Voortaan moet er per behandeling gekeken worden of er een therapeutisch doel is. Indien dit niet het geval is, moet er 21% btw aangerekend worden. Bij esthetische ingrepen moet er per situatie bekeken worden of er een therapeutisch doel is.

De meeste activiteiten van paramedische beroepsbeoefenaars zijn meestal vrijgesteld van btw. Sommige activiteiten zijn echter vanaf 1 januari 2022 btw-plichtig geworden.

• Voor diëtisten geldt btw-plichtigheid voor bijvoorbeeld de verkoop van voedingssupplementen, maaltijdvervangers en proteïnepreparaten.
• Mondhygiënisten moeten ook een btw van 21% aanrekenen voor het bleken van tanden of het plaatsen van facetten ingegeven door zuiver cosmetische wens, dus geen therapeutisch doel.
• Voor audiologen geldt btw-plichtigheid wanneer ze preventieve prestaties leveren rond blootstelling aan lawaai in bijvoorbeeld de industrie.
• Ook voor podologen en medische laboratoria gelden alle diensten die verband houden met een zuiver esthetische behandeling binnen de btw-regeling van 21%.

Ook acupuncturisten, osteopaten, chiropractors en homeopaten komen in aanmerking voor de btw-vrijstelling, op voorwaarde dat zij hun kwaliteitsniveau op een voorgeschreven wijze kunnen aantonen bij de btw-administratie. Het is dus belangrijk om zich te laten informeren over de vereiste bewijsstukken om je kwaliteitsniveau aan te tonen.

De btw-vrijstelling geldt enkel voor therapeutische handelingen. Activiteiten zoals de verkoop van voedingssupplementen, maaltijdvervangers en proteïne preparaten blijven btw-plichtig, ongeacht het beroep van de verkoper. Dus zelfs als een acupuncturist voedingssupplementen verkoopt, moet hij of zij btw aanrekenen op de verkoop.

De btw-vrijstelling voor advocaten geldt niet meer sinds januari 2014. Dit betekent dat advocaten verplicht zijn om een ondernemingsnummer bij de btw-administratie te laten activeren en hun prestaties aan de btw moeten onderwerpen. Dit houdt in dat je 21% btw moet aanrekenen op jouw diensten en btw-aangiften moet indienen bij de administratie.

Er zijn echter enkele uitzonderingen op deze regel. Zo zijn diensten die nauw samenhangen met maatschappelijk werk nog steeds vrijgesteld van btw zoals:

• Schuldbemiddeling
• Voorlopig bewindvoerderschap
• Familiale bemiddeling
• Voogdij

Als je uitsluitend deze diensten aanbiedt, hoef je geen btw-hoedanigheid aan te vragen. Combineer je deze met andere juridische diensten, dan word je gemengd btw-plichtig. Dit betekent dat enkel jouw btw-plichtige activiteiten aan btw onderworpen zijn.

Als advocaat is het belangrijk om op de hoogte te zijn van de btw-regeling en de uitzonderingen hierop. Acerta kan je hierbij helpen.

Sinds 2012 zijn notarissen aan de btw onderworpen. Sinds 1 januari 2012 zijn de notariële erelonen, alsook een deel van de opzoekingskosten verbonden aan notariële akten en/of diensten, dus onderworpen aan 21% btw. Bepaalde kosten zijn niet onderworpen aan btw, zoals bijvoorbeeld de registratierechten die het grootste deel van de kosten vormen en die door de notaris worden doorgestort aan de fiscus

Als architect ben je in de meeste gevallen btw-plichtig. Het btw-tarief voor de diensten van een architect bedraagt doorgaans 21%. Deze plicht geldt zowel voor zelfstandige architecten als voor architecten die in bijberoep werken, ongeacht het type projecten dat ze uitvoeren.

Bij renovatie geldt een verlaagd tarief van 6% btw, maar dan moeten de bouwwerken aan bepaalde voorwaarden voldoen. Let op: Wanneer er een nieuwbouw gezet wordt en de oude woning volledig wordt afgebroken, valt dit niet onder de 6% btw maar wel onder de 21% btw.  De diensten van de architect zelf zijn steeds aan 21% btw, ongeacht de aard van het werk. Dus ook voor renovatie.

Architect-stagiairs die uitsluitend werken in opdracht van hun stagemeester zijn niet verplicht om zich voor de btw te registreren. In dat geval hebben zij de keuze om de btw-hoedanigheid al dan niet te activeren. Zodra je als stagiair echter bijkomende, zelfstandige prestaties uitvoert – hoe klein ook – zoals een verbouwingsadvies aan een klant, dan ben je verplicht om je btw-hoedanigheid te activeren voor al jouw activiteiten.