Alternatief voor vakantie: het onbetaald verlof
Met de zomer voor de deur, zijn veel werknemers bezig met het vastleggen van hun vakantieplannen. Zijn alle verlofdagen al opgebruikt en willen je werknemers toch dat weekje extra vakantie? Dan is onbetaald verlof misschien een optie. Let wel op, naast de algemene voorwaarden van onbetaald verlof heeft dit verlof ook een impact op de arbeidsvoorwaarden.
Wat is onbetaald verlof?
Onbetaald verlof, ook wel verlof zonder wedde genoemd, betekent dat de werkgever en werknemer in onderling overleg besluiten om tijdelijk de uitvoering van de arbeidsovereenkomst te schorsen. Tijdens deze pauze krijgt de werknemer geen loon.
Onbetaald verlof is geen recht, noch in hoofde van de werknemer, noch in hoofde van de werkgever. Dit betekent dat een werknemer onbetaald verlof mag vragen, maar je mag dit als werkgever weigeren. Je doet er wel goed aan om je weigering met objectieve redenen te motiveren.
Omgekeerd kan je als werkgever aan de werknemer vragen onbetaald verlof te nemen. Ook in deze situatie kan het niet afgedwongen worden. Het akkoord van de werknemer is nodig.
Je spreekt samen met je werknemer af wanneer het onbetaald verlof begint en wanneer het eindigt. Het is mogelijk een periode van onbetaald verlof van één dag af te spreken, maar het kan evengoed een periode van één jaar zijn, of zelfs langer.
Hoe regel je onbetaald verlof?
De eerste vereiste is dat werkgever en werknemer het eens zijn over onbetaald verlof. Beiden spreken af wanneer het onbetaald verlof ingaat, en hoelang het gaat duren. Hoewel er geen wettelijke verplichting is om de afspraken met betrekking tot onbetaald verlof op papier te zetten, is dit toch aangewezen. Een getekend contract of bijlage bij het contract geeft duidelijkheid over de situatie.
Neem zeker de begin- en einddatum op in dit document, om misverstanden te vermijden.
Zonder zulk ‘bewijs’ kan, met een beetje kwade wil, de ene partij de andere contractbreuk verwijten. De werknemer t.o.v. de werkgever omdat hij geen loon krijgt. Of de werkgever t.o.v. de werknemer omdat hij niet presteert.
Welke gevolgen heeft onbetaald verlof?
Extralegale voordelen
Wanneer een werknemer onbetaald verlof neemt, ben je hem als werkgever een aantal extralegale voordelen niet (meer) verschuldigd. Zo moet je bijvoorbeeld geen maaltijdcheques toekennen tijdens het onbetaald verlof. Heeft de werknemer een bedrijfswagen voor privégebruik? In principe moet deze ingeleverd worden. Andere afspraken maken over de bedrijfswagen kan, maar niet over de maaltijdcheques - tenminste als die vrij moeten blijven van RSZ en bedrijfsvoorheffing.
Anciënniteit
Hoewel de arbeidsovereenkomst geschorst wordt, blijft deze bestaan. De werknemer blijft in dienst van de werkgever en de dienstanciënniteit loopt gewoon door. Als je deze werknemer later moet ontslaan, dan telt deze periode mee voor het bepalen van de duur van de opzeggingstermijn.
Eindejaarspremie
Wordt in jouw sector of onderneming een eindejaarspremie toegekend? Onbetaald verlof heeft ook een invloed op het bedrag van de eindejaarspremie. Een eindejaarspremie wordt maar toegekend in de mate dat een werknemer gewerkt heeft. Onbetaald verlof veroorzaakt een hiaat in de prestaties van de werknemer, waardoor de eindejaarspremie minder hoog kan zijn. Tenzij de sector of de onderneming onbetaald verlof gelijkstelt met werken, maar dat is eerder uitzonderlijk.
Onbetaald verlof en vakantiedagen
Ook het aantal dagen vakantie waarop een werknemer recht zal hebben, wordt beïnvloed door het nemen van onbetaald verlof. Zeker wanneer dit onbetaald verlof een maand duurt, of langer. Dan zijn er algauw twee dagen vakantie minder tot stand gebracht in het jaar dat volgt op het jaar waarin onbetaald verlof werd genomen. Europese (aanvullende) vakantie kan dit verhelpen.
Sociale zekerheid
De werknemer die onbetaald verlof neemt, bouwt geen rechten op. Zo bouw je door te werken onder andere pensioen op. Met onbetaald verlof bouw je geen pensioen op.
Een werknemer die tijdens een periode van onbetaald verlof ziek wordt, ontvangt mogelijks geen ziekte-uitkering. Ook werkloosheid kan beïnvloed worden door het nemen van onbetaald verlof. Als een periode van onbetaald verlof lang duurt, zal de werknemer weer een hele poos moeten werken alvorens hij aanspraak kan maken op werkloosheidsuitkeringen, na het verliezen van zijn job.