Hoe bepaal je je uurtarief als zelfstandig consultant?

Heb je eerder al als consultant gewerkt? Dan werkte je misschien via een tussenpersoon en op projectbasis. Ga je volledig zelfstandig aan de slag, dan kan je er nog steeds voor kiezen om projectprijzen te hanteren. Maar dan bepaal je best ook je uurtarief als consultant. Zo kan je ook kleinere jobs per uur factureren en makkelijker een projectprijs berekenen.

Het mag gezegd worden: het is vaak moeilijk om vooraf in te schatten hoeveel tijd je aan een project zal besteden. Het kan gebeuren dat je uiteindelijk langer of intensiever aan iets werkt dan je ingecalculeerd had in je projectprijs. Dan heb je te laag geoffreerd en dreig je uren gratis weg te geven. Daarom is werken met een uurloon als zelfstandige vaak interessanter, zeker als je de klant nog niet kent of de reële tijdsbesteding van verschillende jobs nog niet goed kunt vergelijken.

Werk je een vast aantal dagen per maand voor een klant en is je samenwerking van langere duur? Dan kan het interessant zijn om met een vooraf overeengekomen dagprijs te werken. Je freelance dagtarief is dan vaak goedkoper dan gewoon acht uren aan je uurtarief.

Bekijk dus goed alle voor- en nadelen van een uurtarief, dagtarief of projectprijs voor je een beslissing maakt, of wissel af op basis van de aard van de job.

Wat bepaalt je tarief in essentie? Dat is de vraag van de markt versus het aanbod. Daarom is het ook logisch dat specifieke kennis en expertise meer ‘waard’ zijn. Bied je hetzelfde als ‘dertien in een dozijn’ concurrenten, of is jouw aanbod toch nét iets anders? Ook dat maakt een verschil.

Ga je volledig op eigen benen de markt op, dan hangt veel af van je eigen netwerk en verkoopvaardigheden. Hoe sterker die zijn, hoe groter de kans dat je een behoorlijk tarief kunt vragen. Werk je via een tussenpersoon, broker of agent, dan hoef je jezelf minder te verkopen - wat een voordeel kan zijn. Maar houd dan ook rekening met de commissie die je moet afstaan.

Hét vertrekpunt? Dat is jouw doelstelling nummer één: winstgevend zijn. Al je kosten betaald krijgen en break-even draaien is niet voldoende. Je moet er ook genoeg aan overhouden om periodes van minder activiteit comfortabel te overbruggen, te investeren in je verdere groei en nu en dan goed te beseffen waarom je voor zelfstandigheid hebt gekozen. Omdat je zélf de vruchten kunt plukken van je werk.

Alle kosten betaald krijgen mag dan niet hét belangrijkste zijn, toch is het goed om bij de berekening van je tarief al je uitgaven in rekening te nemen. Bereken welke kosten je allemaal zult maken. Denk daarbij aan de boekhouder, transportkosten, softwarelicenties en een gsm-abonnement, maar ook aan bijvoorbeeld sociale bijdragen en provinciebelastingen.

Als je net begint als zelfstandige, zul je ook rekening moeten houden met eenmalige opstartkosten. Dat kan bijvoorbeeld de aankoop van materiaal als je laptop en telefoon zijn, maar ook het laten bouwen van een website en de administratieve opstartkosten bij de boekhouder en de notaris. 

Tel al deze kosten op en maak een gemiddelde van wat je maandelijks zult besteden. Dit vormt een belangrijke basis om je uurloon als zelfstandige te berekenen.

Op basis van je kosten kun je gaan kijken hoeveel je maandelijks moet verdienen.

Daarvoor moet je ook weten welk loon je voor jezelf als zelfstandig consultant voor ogen hebt. Werkte je voordien als werknemer, dan kun je gemakkelijk je voormalige nettoloon hanteren. Vergeet daarbij niet om je extralegale voordelen zoals maaltijdcheques, een groepsverzekering en een gsm-abonnement te verrekenen en er je belastingen van af te trekken.

Het nettoloon dat je zelf wilt overhouden, verdubbel je. Als zelfstandige geef je namelijk ongeveer de helft van je bruto-inkomen af aan belastingen. Tel dat op bij je maandelijkse kosten en je weet hoeveel je moet verdienen. Ben je de bedrijfsleider van een vennootschap? Dan bepaal je zelf het bedrag van je loon en is er geen minimum- of maximumplafond, maar om fiscale redenen hou je best wel rekening met enkele belangrijke principes.

Word je zelfstandige in bijberoep? Dan heb je natuurlijk al een maandelijks loon van je hoofdberoep en betaal je meestal minder sociale bijdragen. Daardoor kan je uurtarief als startende zelfstandige in bijberoep iets lager liggen. Maar vergeet nooit dat je tarief weerspiegelt wat je waard bent voor de klant.

Kom je in een nichemarkt terecht waar veel vraag is naar zelfstandige consultants? Of heb je al heel wat ervaring in de sector en indrukwekkende projecten op je naam staan? Dan kun je zeker iets meer vragen voor je diensten als zelfstandig consultant.

Start je nog maar net en is je concurrentie groter? Dan wil je vooral ervaring opbouwen en kun je een meerwaarde bieden door extra diensten te leveren binnen de prijs of je te onderscheiden met een betere aanpak. Zo kun je als freelancer verschillende diensten samen aanbieden of bijvoorbeeld het eerste gesprek gratis voeren.

Wat je niet mag vergeten bij het bepalen van je uurtarief als zelfstandige consultant, is het aftoetsen met je concurrenten. Hoeveel vragen zij en hoe kan je je daarvan onderscheiden? Dit kan je eenvoudig berekenen door met verschillende mensen te praten en door online op zoek te gaan naar gangbare freelance tarieven.

Wat je concurrenten vragen is belangrijk, maar hoeft niet doorslaggevend te zijn voor jouw prijs. Je kunt gerust meer vragen als je echt een meerwaarde kunt bieden aan je klanten, of minder als je net van start gaat. (Maar stel je daarna zo snel mogelijk ‘vol-waardig’ op.) 

Op basis van de voorgaande zaken kan je jouw uurtarief als zelfstandig consultant bepalen. Maar daar hoef je niet per se aan vast te houden. Een vast tarief is een handige houvast, maar voor bepaalde klanten en projecten ga je waarschijnlijk meer of net minder factureren. Zo zal een multinational je gauw een stuk beter kunnen betalen dan de fietsenwinkel in je dorp, en zul je soms een eenmalige korting willen geven om je droomklant binnen te halen.

Bied je verschillende diensten aan? Dan kan je ook je freelance tarieven berekenen op basis van de opdracht en een verschillende uurprijs rekenen voor bijvoorbeeld een online consultatie of een langdurig begeleidingsproces.

Als je weet wat je marktwaarde is als zelfstandig consultant, zul je meteen een stuk sterker in je schoenen staan én je prijszetting beter kunnen inschatten.

Hoe je als zelfstandig consultant in de markt ligt, hangt af van de kennis, ervaring en skills die je biedt aan je klant. Dat kan over beroepsgebonden kennis gaan, maar ook over het feit dat je bijvoorbeeld snel werkt of flexibel bent ingesteld. Klanten besteden ook iets uit aan jou om tijd te winnen: hoeveel tijd dat is, zal mee bepalen wat je waarde is. Ook een strak plan is: bij je ideale prospecten polsen wat ze bereid zouden zijn voor jouw diensten te betalen.

Wil je starten als zelfstandig consultant, maar heb je daarbij nog meer hulp en begeleiding nodig? Of twijfel je over je uurtarief als zelfstandige in bijberoep?Kom met je vragen langs bij Acerta, we hebben een stappenplan op maat van jouw plannen!