Individueel maatwerk gaat van start op 1 juli 2023

Met maatwerk wil de Vlaamse overheid de kansen op de arbeidsmarkt verhogen voor personen die een arbeidsbeperking hebben. Er zijn de ondernemingen die in het kader van collectief maatwerk tot doel hebben om personen met een medische, mentale, psychische of psychosociale problematiek of langdurig werklozen die een aantal competenties zijn kwijtgeraakt, werk te bieden. Daarnaast zal elke werkgever vanaf 1 juli 2023 financiële ondersteuning in de vorm van premies individueel maatwerk kunnen aanvragen om personen met een arbeidsbeperking op de werkvloer te verwelkomen of te behouden. De bestaande maatregelen, zoals de Vlaamse Ondersteuningspremie, de sociale inschakelingseconomie, de lokale diensteneconomie en de maatwerkafdelingen, worden ingekanteld in het nieuwe systeem en verdwijnen dan ook.

Elke persoon, werkzoekend of werknemer, die een arbeidsbeperking heeft, kan bij de VDAB een advies individueel maatwerk aanvragen. Een specialist van de VDAB stelt de arbeidsbeperking en de behoefte aan individueel maatwerk vast aan de hand van een attest of een onderzoek dat aantoont dat het gezondheidsprobleem een grote impact heeft op het functioneren op de werkvloer. De werkgever kan in aanmerking komen voor een loonpremie en/of een begeleidingspremie. De begeleidingspremie wordt ingezet voor de coaching, begeleiding.. van de werknemer op de werkvloer.

Het verkrijgen van de loonpremie en/of de begeleidingspremie is afhankelijk van de woonplaats en de werkplaats van de betrokken werknemer. 

De tewerkstelling mag voltijds of deeltijds zijn. Zowel contracten van onbepaalde duur als bepaalde duur komen in aanmerking. De maatregel is ook van toepassing voor een tewerkstelling als flexi, jobstudenten, seizoenarbeiders met een plukkaart, enz. Een voorafgaandelijke indicering door de VDAB is wel vereist.

Er zijn wel geen werkondersteunende maatregelen mogelijk voor contracten van bepaalde duur die een looptijd van 24 uur niet overschrijden (vb. dagcontracten via uitzendarbeid,…).

NB
Ook werknemers van een maatwerkbedrijf kunnen in aanmerking komen voor individueel maatwerk. Het moet gaan om:

• Werknemers met een arbeidsbeperking die vanaf 1 januari 2015 door het maatwerkbedrijf zijn aangeworven;
• werknemers die na 1 januari 2015 een arbeidsbeperking hebben verworven;
• een doelgroepwerknemer met een arbeidsbeperking die is doorgestroomd naar een aansluitende tewerkstelling in het maatwerkbedrijf en die een functie gaat opnemen die verschilt van de functie die hij als doelgroepwerknemer heeft opgenomen.

Wordt de aanvraag goedgekeurd, dan ontvangt de werknemer een bewijs van ondersteuningsbehoefte waarmee hij naar zijn (toekomstige) werkgever kan gaan. Daarna kan de werkgever de premies voor individueel maatwerk aanvragen bij het Departement Werk en Sociale Economie (DWSE).

Werkgevers uit de privésector maar ook bepaalde werkgevers uit de publieke sector kunnen individueel maatwerk aanvragen.

In de privésector gaat het om:

• rechtspersonen (vb. NV’s, BV’s, VZW’s, uitzendkantoren);
• natuurlijke personen (vb. zelfstandigen in hoofd- of bijberoep of personen met een persoonlijk assistentiebudget PAB).

Ook buitenlandse werkgevers kunnen individueel maatwerk aanvragen voor een werknemer die zijn woonplaats heeft in Vlaanderen.

Ondernemingen in moeilijkheden komen niet in aanmerking.

In de publieke sector gaat het om scholen en lokale besturen

Werft de werkgever een persoon aan die een attest van de VDAB voorlegt, dan worden het rendementsverlies van die persoon en/of de kosten die de werkgever heeft door de aanpassingen van de werkvloer, vergoed. De werkgever kan aanspraak maken op een loonpremie en/of een begeleidingspremie. 

• De loonpremie is een percentage (minimaal 20% en maximaal 75%) berekend op het loon van de betrokken medewerker en begrensd tot een bepaald referteloon. De loonpremie kan ingezet worden ter compensatie van een lagere productiviteit van de persoon of bijkomende kosten die verbonden zijn aan de arbeidsbeperking van de werknemer. We denken hierbij aan extra pauzes, meer tijd om nieuwe taken aan te leren, het voorzien in minder belastende taken, collega’s die ondersteunende taken opnemen, een rendementsverlies door minder snel te kunnen werken, etc. De premie is degressief en neemt af tijdens een periode van vijf jaar;
   
• De begeleidingspremie is een premie die de kost van de begeleiding op de werkvloer vergoedt. De premie bestaat uit een forfaitair bedrag dat wordt uitgekeerd ongeacht het aantal uren dat de werknemer gepresteerd heeft in het kwartaal én een variabel bedrag dat enerzijds afhangt van het aantal uren dat de werknemer gepresteerd heeft in het kwartaal en anderzijds van de specifieke behoeften van de werknemer.
  
  Wanneer er nood is aan begeleiding op de werkvloer, kan die aangeboden worden door een interne of een externe begeleider.
  • Voor de interne begeleider werd bepaald dat deze aan bepaalde kwalificaties moet voldoen;
  • Een externe begeleider kan ingeschakeld worden via een erkende dienstverlener.

Beide premies zijn cumuleerbaar. De betaling van de premie(s) gebeurt automatisch op basis van de Dmfa-aangifte (kwartaalbasis). De werkgever kan aanvragen om maandelijkse voorschotten te ontvangen.

Je kan individueel maatwerk voor werknemers vanaf 3 juli 2023 via het WSE-loket, het e-loket van het Departement Werk en Sociale Economie aanvragen. Het departement onderzoekt de aanvraag en bezorgt de beslissing aan de werkgever, aan de persoon met een arbeidsbeperking, en op aanvraag aan de VDAB.

Naast uw payrollteam staat ons centraal serviceteam tot jouw dienst voor verdere administratieve opvolging bij individueel maatwerk. Met vragen, opmerkingen, onduidelijkheden, … kan je steeds terecht via mail soc.opr.rwg@acerta.be  of via telefoon op het nummer 016 24 61 84.

De periode dat je als werkgever kan genieten van de werkondersteunende maatregelen is afhankelijk van de arbeidsbeperking van de concrete werknemer en wordt vastgesteld door de VDAB.

• Is de arbeidsbeperking langdurig of blijvend van aard, dan kan het individueel maatwerk toegekend worden voor maximaal 5 jaar. Het is mogelijk om een verlenging aan te vragen voor opnieuw 5 jaar.
• Is de arbeidsbeperking tijdelijk van aard dan kunnen de ondersteunende maatregelen toegekend worden voor maximaal 2 jaar. Er is geen verlenging mogelijk

De Vlaamse Ondersteuningspremie (VOP), de Sociale Inschakelingseconomie (Sine), de Lokale Diensteneconomie (LDE) en de maatwerkafdelingen (MWA) van collectief maatwerk verdwijnen. De Vlaamse overheid voorziet per maatregel wel in overgangsmaatregelen. 

Vanaf 1 juli 2023 kan je geen Vlaamse Ondersteuningspremie meer aanvragen voor één van je huidige of toekomstige medewerkers. Dit betekent dat je vóór 1 juli 2023 wel nog een nieuwe VOP kan aanvragen voor een huidige of nieuwe medewerker met een arbeidsbeperking.

Ontvang je vóór 1 juli 2023 reeds een premie, dan blijf je deze ontvangen voor de voorziene duurtijd.

Kan je nog een verhoging of een verlenging aanvragen voor een lopende VOP?

• Tot 31 maart 2023 kan je nog een verhoging of een verlenging aanvragen en dit volgens de huidige geldende regels.
• Vanaf 1 april 2023 zal een aanvraag tot verhoging of verlenging van een bestaande VOP behandeld worden via de procedure van individueel maatwerk. Bij goedkeuring van het dossier zal de toekenning van premies individueel maatwerk starten vanaf 1 juli 2023. In afwachting van een beslissing zal de VOP verder uitbetaald worden.

Vanaf 1 juli 2023 kan je geen nieuwe Sine-voordelen meer ontvangen voor een nieuwe medewerker. Je krijgt geen RSZ-vermindering en ook geen financiële tussenkomst in het nettoloon van de RVA of het OCMW.

Dit betekent dat je vóór 1 juli 2023 wel nog een nieuwe medewerker kan aanwerven die aan de noodzakelijke voorwaarden voldoet en dat je daarvoor de Sine-voordelen kan genieten.

Lopen voor een bepaalde medewerker de Sine-voordelen af vóór 30 juni 2023, dan kan je via de huidige regels nog een verlenging van de maatregel aanvragen. Een verlenging aanvragen voor Sine-voordelen die aflopen na 30 juni 2023 is niet mogelijk.

Hoe lang kan je nog genieten van lopende Sine-voordelen?
Je kan nog maximaal 24 maanden en dus uiterlijk tot 30 juni 2025  genieten van lopende Sine-voordelen en dit voor werknemers die vóór 1 juli 2023 in dienst zijn getreden en ononderbroken in dienst blijven.
Ben je een maatwerkbedrijf;  een onderneming in de lokale diensteneconomie of een maatwerkafdeling, dan gelden er andere overgangsmaatregelen.

De lokale diensteneconomie en de maatwerkafdelingen verdwijnen geleidelijk vanaf 1 juli 2023. De ondernemingen krijgen de mogelijkheid om te kiezen voor collectief maatwerk of individueel maatwerk.  

Het Departement Werk en Sociale Economie zal contact met je opnemen om de overgangsmaatregelen LDE en MWA te bespreken.

Meer info over “individueel maatwerk” kan je vinden in de Sociale Gids van Trefzeker onder 8. Tewerkstellingsmaatregelen, 101. Steunmaatregelen van de Vlaamse Regering, X. Individueel maatwerk of via https://www.vlaanderen.be/individueel-maatwerk ​

_Bronnen:

• _{Vlaams Decreet van 14 januari 2022 over maatwerk bij individuele inschakeling, BS 11 maart 2022}
• _{Besluit van de Vlaamse Regering van 15 juli 2022 tot uitvoering van het decreet van 14 januari 2022 over maatwerk bij individuele inschakeling, BS 19 augustus 2022;}
• _{Ministerieel Besluit van 3 april 2023 tot vaststelling van sommige lijsten met het oog op bepaalde werkondersteunende maatregelen ten behoeve van personen met een arbeidsbeperking, BS 18 april 2023.}