De normale wettelijke leeftijd om op pensioen te gaan is 65 jaar, voor mannen en voor vrouwen. Tegen 2030 wordt deze leeftijd opgetrokken naar 67 jaar. Wat telt, is hoe lang je gewerkt hebt. Tot eind 2014 werd je loopbaan in jaren uitgedrukt: een volledige loopbaan bedroeg 45 jaar. Sinds 2015 rekenen we in voltijds gewerkte dagen: voor een volledige loopbaan moet je 14 040 dagen op de teller hebben. Het jaar waarin je met pensioen gaat telt sinds 2015 ook mee in de berekening. Is je loopbaan korter dan 14 040 dagen, dan is je pensioen lager. 

Het pensioen voor je loopbaan vóór 1984 wordt berekend op een forfaitair inkomen. Vanaf 1984 telt het inkomen waarop je sociale bijdragen hebt betaald. Als je totale pensioen kleiner is dan het minimumpensioen, dan krijg je het minimumpensioen op voorwaarde dat je minstens twee derde van een volledige loopbaan hebt. 

Het is dus van belang om een zo volledig mogelijke loopbaan te bewijzen. De pensioendiensten van de overheidsdienst RSVZ vragen alle nodige informatie rechtstreeks op bij je sociaal verzekeringsfonds. Jij moet enkel je pensioenaanvraag indienen. 

En goed nieuws: sommige periodes waarin je niet gewerkt hebt, kunnen toch meetellen voor je pensioen, bijvoorbeeld legerdienst, studie of ziekte. Dat zijn de zogenaamde gelijkgestelde periodes. 

Je pensioen is ofwel een gezinspensioen, ofwel een pensioen als alleenstaande. Heeft je echtgenoot of echtgenote ook recht op een pensioen? Dan hebben jullie ofwel beiden een pensioen als alleenstaande ofwel één gezinspensioen. De pensioendienst van de overheid zal altijd de meest voordelige optie kiezen. 

Je kan met vervroegd pensioen gaan - bijvoorbeeld op je 62 - als je een bepaalde loopbaan kan bewijzen. 

Heb je als werknemer en als zelfstandige gewerkt, dan heb je in allebei de stelsels recht op een pensioen. Toch tellen beide pensioenen niet onbeperkt op. Kom je in totaal aan meer dan 14 040 voltijdse gewerkte dagen, dan kan het zijn dat je het pensioen verliest voor de minst voordelige dagen. 

Als je overlijdt en je echtgeno(o)t(e) is 49 jaar of ouder, dan kan hij of zij een overlevingspensioen krijgen. De overheid trekt de leeftijdsgrens geleidelijk op: in 2030 zal de minimumleeftijd voor het overlevingspensioen 55 jaar zijn. Weduwen of weduwnaars die jonger zijn, hebben recht op een overgangsuitkering. Deze is beperkt tot 18 maanden, of maximum 4 jaar als er kinderen ten laste zijn.  
 
Als de overleden zelfstandige al gepensioneerd was, dan bedraagt het overlevingspensioen 80% van het gezinspensioen. Zo niet, dan wordt het overlevingspensioen berekend op basis van de loopbaan en de inkomsten. De overgangsuitkering wordt op dezelfde manier berekend als het overlevingspensioen.

Een gescheiden echtgeno(o)t(e) van een zelfstandige kan een echtscheidingspensioen aanvragen als hij of zij op pensioenleeftijd komt. De leeftijd van de zelfstandige doet er niet toe. Ook na een feitelijke scheiding is er een specifiek pensioen.

Het pensioen van een zelfstandige is niet om over naar huis te schrijven. Wil je het opkrikken, dan is een vrij aanvullend pensioen voor zelfstandigen (VAPZ) een goed idee. Zo kan je uitkijken naar een mooi pensioen én geniet je van de nodige fiscale voordelen. 

Wil je meer informatie over je pensioen? Dan moet je bij de overheid zijn. 

Of bel het gratis nummer 1765, de pensioenlijn.