Bijverdienen als gepensioneerde is perfect mogelijk. Je inkomsten uit je zelfstandige activiteit moeten wel onder een bepaald bedrag blijven, anders verlies je (een deel van) je pensioen. Wat er juist kan, hangt af van je situatie. Ben je met pensioen of vervroegd pensioen? Of heb je een overlevingspensioen? Heb je nog kinderen ten laste? 

Sinds 2015 mogen gepensioneerden vanaf de wettelijke pensioenleeftijd onbeperkt bijverdienen. Ook als je op vervroegd pensioen bent - je hebt de wettelijke pensioenleeftijd dus nog niet bereikt - mag je onbeperkt bijverdienen als je een loopbaan van 45 jaar kan bewijzen.

Als je zelf geen pensioen trekt, maar je echtgeno(o)t(e) krijgt een gezinspensioen, dan moet je je inkomsten als zelfstandige ook beperken. Anders vervalt het gezinspensioen en krijgt je echtgeno(o)t(e) voortaan een alleenstaandenpensioen.

Elke zelfstandige moet aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds, ook als je pas na je pensioen start. Je sociale bijdragen liggen wel lager. Het bedrag hangt af van het type pensioen en of je al dan niet kinderen ten laste hebt.

Oefen je als mandataris van een vennootschap enkel nog een kosteloos mandaat uit als je op (vervroegd) pensioen gaat, dan moet je geen sociale bijdragen meer betalen. Je moet hier geen grote bewijzen voor zoeken: de kosteloosheid van je mandaat is voldoende bewijs.

Goed om weten: door langer als zelfstandige te werken, kan je je loopbaan aanvullen richting 45 jaar loopbaan. Je betaalt dan de volledige sociale bijdragen van een zelfstandige in hoofdberoep. Dit kan enkel als je je pensioen nog niet opneemt.

Wat in de volksmond brugpensioen heeft, heet tegenwoordig officieel 'werkloosheid met bedrijfstoeslag'. Je mag als zelfstandige starten tijdens deze vorm van werkloosheid. Er zijn wel beperkingen, bijvoorbeeld qua inkomen en qua uren. Bovendien moet je altijd toestemming vragen aan de RVA. 

Bijverdienen na pensioen kan gevolgen hebben op je pensioenuitkering. Om je pensioenuitkering te behouden, moeten je inkomsten uit je zelfstandige activiteit onder een bepaald bedrag blijven. Er zijn nog een aantal andere bepalende factoren. Belangrijk is bijvoorbeeld of je een rustpensioen of een overlevingspensioen hebt, of je met vervroegd pensioen bent, of je de pensioenleeftijd al dan niet bereikte en of je kinderen ten laste hebt.

Als je als gepensioneerde nog een beperkte activiteit uitoefent, moet je hiervan geen aangifte meer doen bij de pensioendiensten van het RSVZ. Slechts in vier gevallen is dat wel nog verplicht:

• bij de eerste betaling van je pensioen

• bij de uitoefening van een mandaat, ambt of post

• bij beroeps- of vervangingsinkomsten uit het buitenland

• voor wetenschappelijke werken of artistieke scheppingen die geen weerslag hebben op de arbeidsmarkt

Als je het toegelaten inkomen overschrijdt met minder dan 100 % wordt je pensioen voor dat jaar evenredig verminderd met het percentage van de overschrijding. Gaat het om 100 % of meer van het toegelaten inkomen, dan wordt je pensioenuitkering volledig geschorst.

Heb je een flexi-job en overschrijd je de toegelaten grens voor flexi-jobs? Dan geldt een dubbele sanctie:

• Als je de algemene grenzen overschrijdt, dan wordt je pensioen verminderd met het percentage van overschrijding.
• Overschrijd je de flexi-job grens, dan wordt je pensioen verminderd met de helft van het percentage van overschrijding.

Een gepensioneerde zonder kinderlast heeft de volgende inkomsten : 

• 26 000 euro brutopensioen
• 9 000 euro bruto inkomsten uit een flexi-job
• 3 000 euro netto inkomsten uit een activiteit als zelfstandige 

Stap 1: Controle algemene grens 
Voor deze controle worden de inkomsten als zelfstandige opgeteld met de inkomsten uit de flexi-job en daarna vergeleken met de grens voor beroepsinkomsten als zelfstandige. De inkomsten uit de flexi-job worden omgerekend naar 80% omdat de grens voor zelfstandigen rekening houdt met netto beroepsinkomsten.

De som van beide inkomsten bedraagt 10 200 euro (80% van 9 000 euro) + 4 000 euro. Hiermee overschrijdt hij de toegelaten grens van 8 093 euro met 26% ⭢ (10 200 – 8 093) / 8 093 = 26%.
Zijn brutopensioen bedraagt nog 19 240 euro na vermindering.

Stap 2: Controle flexigrens

De inkomsten uit de flexi-job overschrijden de flexigrens met 14% ⭢ (9 000 – 7 876) / 7 876 = 14%
Het reeds verminderd brutopensioen van 19 240 euro wordt een tweede keer verminderd met 7% (= de helft van 14%).

Resultaat:

Er blijft uiteindelijk nog 17 893,20 euro brutopensioen over.