Dossier studenten: Hebben ze recht op dezelfde voordelen als andere werknemers?

De zomerperiode rijmt vaak met het aanwerven van studenten ter vervanging van werknemers die met vakantie zijn of gewoon om hen versterking te bieden.

Door de verlaagde RSZ-bijdrage hebben deze studenten een aanzienlijk lagere loonkost dan andere werknemers. Hoe zit het nu met het loon dat hun moet worden betaald: kan dat ook worden verlaagd? Hebben studenten recht op dezelfde voordelen en onkostenvergoedingen als andere werknemers?

Elke sector legt zijn eigen loonbarema’s op, d.w.z. een minimumloon waarop de werknemers recht hebben. Deze loonbarema’s gelden ook voor studenten.

Afhankelijk van de sector kunnen er zich echter verschillende scenario's voordoen:

• of de sector heeft specifieke barema’s voor studenten (soms gebaseerd op leeftijd of ervaring). In dat geval zal de werkgever ten minste deze barema’s moeten naleven;
• of de sector heeft geen specifiek barema voor studenten. In dat geval heeft de werkgever geen andere keuze dan zich te houden aan de barema’s die gelden voor andere werknemers ("niet-studenten") die dezelfde functie uitoefenen;

In ieder geval heeft de werkgever uiteraard het recht een loon toe te kennen dat hoger is dan het in de sector geldende barema.

Ook hier moet worden nagegaan wat het paritair comité waaraan de student is onderworpen, voorschrijft. De gevolgde logica is dus dezelfde als voor de bepaling van het barema:

• of de sector heeft een speciale regeling voor studenten, in welk geval die regeling moet worden toegepast;
• of de sector zegt niets wat betreft de studenten, in welk geval ze precies dezelfde rechten hebben als de andere werknemers die actief zijn in de onderneming.

De toegang tot een eindejaarspremie of andere extralegale voordelen zoals maaltijdcheques of ecocheques is echter vaak afhankelijk van een minimum anciënniteit in de onderneming. Deze voorwaarde geldt ook voor studenten.

In de praktijk komt het dan ook vrij vaak voor dat studenten van dergelijke voordelen worden uitgesloten, niet vanwege hun studentenstatus, maar vooral omdat ze niet voldoen aan de anciënniteitsvoorwaarden voor dergelijke voordelen. Indien bijvoorbeeld in een bepaalde sector de eindejaarspremie alleen kan worden toegekend aan werknemers die het afgelopen jaar ten minste 6 maanden hebben gewerkt, zullen studenten die alleen voor juli en augustus zijn aangenomen er geen recht op hebben.

Let wel dat deze regel ook geldt voor de extralegale voordelen die je buiten enige sectorale verplichting in je onderneming hebt ingevoerd. Als je bijvoorbeeld aan al je werknemers maaltijdcheques toekent terwijl de sector daar niet in voorziet, zal je deze ook aan je studenten moeten toekennen. De studenten uitdrukkelijk uitsluiten van andere werknemers zou neerkomen op discriminatie, wat dus geen optie is. Daarom is het beter om de toekenning van extralegale voordelen afhankelijk te stellen van een minimale anciënniteit in jouw onderneming.

De extralegale voordelen mogen niet worden verward met onkostenvergoedingen of reiskosten die de werkgever aan zijn werknemers moet terugbetalen.

De verplaatsingsvergoeding is aan studenten verschuldigd op dezelfde wijze als aan andere werknemers. Er worden op dit vlak geen uitzonderingen voorzien. Ook als het de ouder van de student is die hem naar zijn werkplaats voert, verandert daar niets aan; hij heeft nog steeds recht op de in jouw sector verplichte verplaatsingsvergoeding voor zijn woon-werkverkeer.

Ook wat de onkostenvergoeding betreft, mogen studenten niet worden benadeeld ten opzichte van andere werknemers. Als de student bijvoorbeeld structureel moet telewerken, heeft hij recht op dezelfde vergoeding voor structureel telewerk als de andere werknemers in de onderneming. Het feit dat hij bij zijn ouders woont, dat hij hun internetverbinding of zelfs hun computer gebruikt, verandert daar niets aan.

Tot slot kan worden gesteld dat het in dienst nemen van een student voor de werkgever inderdaad interessant is wegens de lagere loonkosten, maar niet mag worden vergeten dat de student vaak dezelfde rechten heeft als andere werknemers wat betreft het loon en de alternatieve voordelen.