Resultaten Welzijnsscan: Hoe gaat het écht met zelfstandigen?

De kracht van zinvol werk

Zelfstandigen staan bekend om hun passie en doorzettingsvermogen, en dat weerspiegelt zich in onze cijfers: 50% heeft een hoge passie voor hun werk en 85% toont een sterke volharding in hun ondernemerschap. Wat betreft levenstevredenheid bevinden zelfstandigen zich eerder in de middenmoot: 51% ervaart een matige levenstevredenheid, 34% een hoge levenstevredenheid en 15% een lage levenstevredenheid.  

Daarnaast vindt 53% van de zelfstandigen hun werk zeer zinvol, vooral in de zorg- en vrije beroepen. Zinvol werk is een sterke voorspeller van doorzettingsvermogen en veerkracht: wie zijn werk als betekenisvol ervaart, blijft gemotiveerd – zelfs bij tegenslagen. 

Hoge werkdruk

Ondanks de passie en volharding worden zelfstandigen geconfronteerd met een hoge werkdruk:

• 44% ervaart een hoge mate van stress. 
• Vooral -25-jarigen en 25-34-jarigen hebben het vaakst stress (48,3% en 56,2%). 
• 65-plussers ervaren het minst stress (19,3%). 

Deze leeftijdsgroepen scoren het hoogst en laagst op burn-outsymptomen: 6% (25-34 jaar) versus 2,1% (65+). Gemiddeld geeft ongeveer 4% van de zelfstandigen aan vaak burn-outsymptomen te ervaren en 25% soms. Bovendien zegt 31% van de zelfstandigen veel te piekeren over hun werk. In de horeca (50,5%), landbouw (40,8%) en bouw (40,1%) ligt dit percentage zelfs een stuk hoger. 

Heb je zelf last van veel piekeren of burn-outklachten? Mindfulness, meditatie, beweging en ontspanningsoefeningen kunnen de eindeloze gedachtenspiraal afremmen en geven je weer ademruimte.

Hoge bereikbaarheidsdruk

Vaak blijven zelfstandigen doorgaan, ook als hun lichaam signalen geeft om te stoppen:  

• 62% heeft ooit doorgewerkt terwijl ze eigenlijk rust nodig hadden
• voor 30% gebeurde dit zelfs meer dan vijf keer per jaar

Ook de druk om altijd bereikbaar te zijn, weegt zwaar. 49% ondervindt een hoge bereikbaarheidsdruk, wat vaak leidt tot een verstoorde werk-privébalans.  

Als zelfstandige ben je ook maar een mens. Het is daarom essentieel om duidelijke grenzen te stellen en momenten van rust in te bouwen. Deze momenten kan je bewust in je agenda plannen.

Met iemand praten is niet vanzelfsprekend

Bijna de helft van de zelfstandigen (44%) krijgt een hoge mate van erkenning voor hun werk, maar 24% mist deze waardering. Sociale steun blijft ook een uitdaging: 32% ontvangt sterke sociale steun, terwijl 27% zich vaak alleen voelt. Werknemers hebben immers collega’s en een hr-dienst waar ze terechtkunnen met hun zorgen. Voor zelfstandigen is dat meestal niet het geval. 

Dat ondernemen eenzaam kan zijn, ondervinden vooral jonge zelfstandigen. Ze werken lange uren, hebben moeite om werk en privé in balans te houden en voelen constante prestatiedruk. Daarnaast hebben ze in tegenstelling tot oudere ondernemers nog geen grote financiële buffer opgebouwd, wat gepaard gaat met extra stress. Er rust een grote verantwoordelijkheid op hun schouders, en ze kunnen niet altijd rekenen op begrip van hun omgeving en omstaanders. 

Praten over je zorgen kan enorm opluchten en helpt om nieuwe perspectieven te ontdekken. Als zelfstandige sta je er misschien vaak alleen voor, maar dat betekent niet dat je geen klankbord nodig hebt. Helaas zijn de wachttijden bij psychologen en therapeuten vaak lang, waardoor de drempel om hulp te zoeken hoger wordt. 

Bij Acerta kan je gratis een welzijnsgesprek van 50 minuten boeken met een van onze coaches. Zij luisteren op een neutrale en onbevooroordeelde manier naar jouw verhaal en bieden ondersteuning waar nodig.