Alle regels voor voltijds werken op een rij

Voltijds werken doe je als je het maximaal aantal uren werkt per week. Om hoeveel uren het dan precies gaat? Dat hangt van enkele factoren af waar we hier dieper op ingaan. In elk geval moet je voor voltijdse werknemers voldoen aan heel wat regels. We verduidelijken voor jou de regels voor voltijds werken.

Met voltijds werken bedoelen we het maximaal aantal uren per week werken zoals vastgelegd voor jouw bedrijf, organisatie of sector. Dit verschilt dus van een deeltijdse medewerker, die wekelijks minder uren dan het maximum presteert. Bij tijdelijke tewerkstelling kan het natuurlijk zowel om voltijds als deeltijds werk gaan.

Het aantal te presteren uren en dagen ligt vast in de collectieve arbeidsovereenkomst van je sector en/of je onderneming. In sommige gevallen kan het om 38 uur gaan, maar ook 36,6 uur of 40 uur is mogelijk. 

Ontdek meer info over werken met buitenlandse werknemers of het aannemen van gepensioneerden.

Volgens de Belgische wetgeving mag je werknemers maximaal acht uur per dag en maximaal 40 uur per week laten werken. Maar een 38-urenwerkweek geldt wel als de norm. Concreet betekent dit dat een werknemer die 40 werkuren presteert per week, recht heeft op 12 inhaalrustdagen (ADV-dagen) per jaar. Bij 39 werkuren per week wordt dat 6 rustdagen.

Ook over de tijdstippen waarop je een werknemer aan de slag mag laten gaan, bestaan er regels in België. Je mag in principe een werknemer enkel laten werken tussen 6 uur ’s ochtends en 20 uur ’s avonds. 

Als je werknemers buiten die uren aan het werk zijn, geldt dit officieel als nachtarbeid. En in dat geval moet hierover een afspraak bestaan in je paritair comité. Je moet dan ook de nodige roosters voorzien in je arbeidsreglement en specifieke procedures volgen.

In de praktijk zijn werknemers in heel wat sectoren en bedrijven natuurlijk op andere tijdstippen, met kortere of langere werkdagen aan de slag. Er zijn namelijk wel enkele mogelijkheden om je werknemers flexibel in te schakelen, al gelden er dan specifieke regels voor elke situatie.

Je kan je werknemers laten werken in een ploegensysteem, waarbij je minstens twee ploegen hebt. In dit geval kan je ze tot 11 uur per dag of 50 uur per week laten werken. Ook continuarbeid kan, als je om technische redenen je bedrijf niet kan stilleggen en alles dus 24 uur op 24 uur moet blijven ‘draaien’. Je werknemers mogen dan tot 12 uur per dag of 50 uur per week werken, óf acht uur per dag en 56 uur per week.

De uurroosters moeten sowieso aangegeven staan in je arbeidsreglement om gebruik te mogen maken van deze mogelijkheden. 

Laat Acerta je helpen bij het invoeren van uurroosters in je arbeidsreglement. En laat je bijstaan bij het opstellen van een arbeidscontract.

Als er in bepaalde periodes meer of minder werk is in je bedrijf, kan je gebruikmaken van kleine flexibiliteit. Volgens dit systeem kan je werknemers op dagbasis twee uur meer of minder laten werken dan voorzien in het basisrooster vermeld in je arbeidsreglement. Op weekbasis geldt er een maximum van vijf uur meer of minder. Let wel: een werknemer mag dan maximaal negen uur per dag werken of 45 uur per week.

Als je met glijdende uurroosters werkt, geef je werknemers de mogelijkheid om zelf te kiezen wanneer ze aankomen en vertrekken, binnen een bepaalde tijdspanne. Ook dan kan je een werknemer tot negen uur per dag of 45 uur per week laten werken. Je hebt dan wel een systeem van tijdsopvolging nodig.

Nog een mogelijkheid is een vierdagenweek introduceren (en aangeven in je arbeidsreglement). Dan mag je werknemer maximaal 38 uur per week presteren, maar dan op vier dagen. Elke dag mag wel maximaal 9,5 uur duren. Als de effectieve arbeidsduur in je bedrijf hoger is dan 38 uur, dan bereken je de maximale dagelijkse arbeidsduur door dit getal door vier te delen. Bijvoorbeeld: effectieve arbeidsduur van 40 uur betekent vier keer maximaal 10 uur werken per dag. 

Om dit door te voeren is er een schriftelijk verzoek nodig van je werknemer, dat telkens maximaal zes maanden geldig is. En jij als werkgever moet natuurlijk akkoord gaan.

Ook kan je in je arbeidsreglement voorzien dat voltijds werken in een wisselend weekregime mogelijk is. In dat geval wordt de normale wekelijkse arbeidsduur gepresteerd in een cyclus van twee weken. De prestaties in de eerste week worden dan gecompenseerd door de prestaties in de tweede week. Het maximale aantal uren per dag is weer negen uur en per week 45.

Is het buiten de grenzen van de bovenstaande mogelijkheden toch af en toe nodig om je werknemers méér te laten werken? Dan kan dat enkel in bepaalde gevallen door de wetgeving omschreven: buitengewone vermeerdering van werk, onvoorziene noodzakelijkheid, … 

Als je geen motief hebt, kan je gebruikmaken van zogenaamde vrijwillige overuren. Dan kan een werknemer tot 11 uur per dag of 50 uur per week werken, mits je een vooraf schriftelijk akkoord hebt van die werknemer. Dit akkoord geldt per periode van zes maanden en kan maximaal tot 120 overuren per kalenderjaar leiden. Het is wel mogelijk dat je sector in de cao het maximum op 360 overuren per kalenderjaar vastlegt.