Vermijd ontslagen met deze alternatieven

Veel werkgevers beschouwen het terugschroeven van het personeelsbestand als een strategie om hun directe kosten op een voorspelbare manier te drukken. Zulke ingrepen zijn dan ook onmiddellijk zichtbaar. Toch zijn er ook meer ‘verborgen’ kosten die je handenvol geld kosten. Denk maar aan ziekteverzuim: zijn er in jouw organisatie veel afwezigen door ziekte? Dan kunnen de kosten fors oplopen. Maak werk van een preventief verzuimbeleid, met aandacht voor het welzijn van je medewerkers.

Presteren je werknemers veel overuren? Ga na of dit wel nodig is, en of er niet efficiënter kan worden gewerkt om zo de kost van het overloon naar beneden te halen.

Als je veel freelancers en interim-werknemers in dienst hebt, kan je deze contracten eerst afbouwen, en voorrang geven aan je vaste werknemers.

Een slim en uitgebalanceerd loonbeleid – lees: een zo hoog mogelijk nettoloon tegen zo laag mogelijke kosten, uiteraard binnen het wettelijke kader – ‘loont’. Je houdt immers meer budget over om te investeren in je organisatie, en je krijgt er trouwe en tevreden medewerkers voor in de plaats.

Hoewel je uiteraard steeds het toepasselijke minimumbarema moet respecteren, kan je je werknemers naast hun basis bruto maand- of uurloon ook verlonen met tal van andere fiscaal interessantere alternatieven. Denk bijvoorbeeld aan maaltijdcheques, een groepsverzekering, onkostenvergoeding, resultaatsgebonden bonus (cao 90), privégebruik van GSM, enzoverder. Wil je van je medewerkers échte geëngageerde medewerkers maken? Kies dan voor een cafetariaplan.

Ook de medewerkers zelf kunnen te hulp schieten in moeilijke tijden. Wanneer je openlijk communiceert over de moeilijke situatie waarin je organisatie verkeert, kan het zijn dat werknemers willen helpen door (tijdelijk) een deel van hun loon vrijwillig in te leveren of af te zien van bonussen. Dit veronderstelt veel goodwill van je werknemers, maar in de wetenschap dat er daardoor geen of minder ontslagen moeten vallen, is dat een toegeving die geëngageerde werknemers bereid zijn te doen. Vaak geeft het management dan zelf het goede voorbeeld.

Ook op vlak van arbeidsduur kan je afspraken maken met je werknemers. Zo kan je polsen of individuele werknemers bereid zijn om – al dan niet tijdelijk – minder uren per week te werken.  Maar ook een collectieve arbeidsduurvermindering is een optie. Door bijvoorbeeld de voltijdse arbeidsduur in de onderneming te verlagen van 38 uur tot 35 uur per week, blijven je werknemers als voltijdse werknemers sociale rechten opbouwen, maar presteren ze wel minder uren per week en zal je loonkost dus ook dalen.   Houd er echter rekening mee dat je dit niet zomaar eenzijdig kan aanpassen. Overleg met de vakbonden of de werknemers is vereist en het arbeidsreglement moet aangepast worden.

Tijdelijke werkloosheid werd in het leven geroepen om economische schokken op te vangen, en om te voorkomen dat werkgevers medewerkers moeten ontslaan wanneer er minder werk is. De RVA betaalt dan een tijdelijke werkloosheidsuitkering uit. Door op die manier de loonkost te drukken, biedt dit systeem werkgevers een buffer zodat ze niet snel-snel drastische ontslagbeslissingen moeten nemen. Inmiddels werd de maatregel rond tijdelijke werkloosheid wegens corona verlengd tot eind augustus.

Zitten je medewerkers op die ene afdeling met de handen in het haar, omdat ze te veel werk hebben? Laat collega’s met een lagere workload op korte termijn bijspringen. Op lange termijn zet je beter in op de talenten en sterktes van je mensen: dit laat je toe om proactief te werk te gaan en kort op de bal te spelen bij de veranderende inhoud van vele bestaande jobs. Functies en taken evolueren, en door corona is dit proces in een stroomversnelling geraakt. Om die reden is het aangewezen je talenten regelmatig te heroriënteren.

Zijn er openstaande vacatures in je onderneming? Probeer deze eerst intern in te vullen. Heb je daarentegen te weinig werk? Dan kan je je werknemers delen met andere werkgevers. Deze maatregel geeft je de kans om hectische tijden de baas te blijven en het aantal werknemers af te bouwen in rustige perioden.