Auteursrechten om creatieve werknemers te belonen

Heb jij werknemers in dienst die een creatieve job uitvoeren? Marketeers, copywriters, designers, consultants, software developers, …? Dan kan je een deel van hun loon uitbetalen in auteursrechten. Zo kan je hun loonpakket optimaliseren en tegelijk je positie tegenover andere werkgevers in de sector versterken.

Heel wat mensen denken bij auteursrechten enkel aan beroepen zoals schrijvers, kunstenaars, muzikanten, modeontwerpers of creatievelingen in de filmwereld. Maar in realiteit gaat het om een veel breder begrip. 

Auteursrecht komt in feite iedereen toe die voor zijn job zijn creatieve brein inzet om eigen, originele creaties te bedenken of vorm te geven. Zo gaat het dus ook om software- en gameontwikkelaars, copywriters, fotografen, grafisch vormgevers, IT-consultants, architecten, marketeers, koffieproducenten, en zoveel meer. 

Het werk dat zij creëren – apps, games, teksten, slogans, logo’s, presentaties, programmeercode, koffieblends, bouwwerken, … – dat is hun intellectuele eigendom en daar hebben ze dus auteursrechten op. Dit gaat dan enerzijds om morele rechten, namelijk het recht om vermeld te worden als auteur. En anderzijds gaat het om vermogensrechten waardoor je werknemer als auteur het werk financieel kan exploiteren. Deze rechten gelden tot 70 jaar na de dood van de auteur.

Kijk even op www.economie.fgov.be als je meer wil weten over auteursrechten, intellectueel en industrieel eigendom.

Je creatieve werknemer kan het vermogensgedeelte van de auteursrechten aan jou overdragen, de vermogensrechten dus. Voor die overdracht krijgt die persoon dan een auteursvergoeding. Als dit correct geregeld is, krijg jij als werkgever het exclusieve recht om het werk te exploiteren, wat betekent dat je het werk kan gebruiken hoe, waar en wanneer je dat wil, zonder dat je toestemming moet vragen. 

Zo kan je dus zonder problemen het technisch rapport opgesteld door je werknemer aan een klant bezorgen. Of je kan de brochure uitgewerkt door je copywriter en grafisch vormgever op je bedrijfswebsite plaatsen.

Je kan een deel van het loon van je werknemer omzetten in een vergoeding voor die overdracht van de vermogensrechten. Dat deel wordt dan niet beschouwd als beroepsinkomsten maar wel als roerende inkomsten. Je werknemer betaalt op dat bedrag dus geen bedrijfsvoorheffing (ca. 40%) maar wel een roerende voorheffing van slechts 15% en met forfaitaire kostenaftrek zelfs maar 7,5%. Zo blijft er netto natuurlijk meer over. Er geldt wel een jaarlijks maximum van 64.070 euro.

Hoe groot dat deel van het loon mag zijn? Onze experts berekenen dat met plezier voor jou. En ze zetten alles voor je op papier. Vraag een simulatie aan.

Cruciaal is natuurlijk dat alles netjes op papier staat, in een clausule in de arbeidsovereenkomst of als bijlage. Geef daarbij duidelijk aan of de werken volledig of gedeeltelijk overgedragen worden. En ook of de overdracht tijdelijk of definitief is. Vermeld de vergoeding, gewoonlijk een marktconform en realistisch percentage van het brutoloon. Laat je hierin begeleiden door een expert.

Daarnaast moet je als werkgever voor je boekhouding de vergoeding voor auteursrechten ook telkens vermelden op de fiche 281.45. En je moet een aangifte in de roerende voorheffingindienen. Je werknemer moet op zijn beurt het roerende inkomen aangeven in de aangifte van personenbelasting.

Werken met een auteursvergoeding voor een deel van het loon, is een fiscaalvriendelijke manier om het loonpakket van je werknemer te optimaliseren. Een belangrijk voordeel voor je werknemers is natuurlijk dat ze netto meer overhouden, met evenveel opbouw van sociale rechten als voorheen. En dat terwijl de loonkosten voor jou als werkgever niet stijgen. 

Daarnaast maakt deze werkwijze van je bedrijf een aantrekkelijke werkgever. Het geeft je een concurrentieel voordeel.

Sinds 1 januari 2023 gelden er nieuwe bepalingen voor de vergoeding voor de overdracht van auteursrechten. Voor die datum was die vergoeding sowieso onderworpen aan RSZ-bijdragen. Maar volgens deze nieuwe bepalingen kan dit bedrag dus vrij van RSZ toegekend worden, op voorwaarde dat de vergoeding tijdens de periode van vier kwartalen van het kalenderjaar hoogstens 30% bedraagt van het totaalbedrag van:

• Het loon onderworpen aan sociale zekerheidsbijdragen 

• De door de werkgever toegekende vergoedingen voor de overdracht of licentie aan de werknemer voor auteursrechten en naburige rechten

Je krijgt als werkgever wel de nodige tijd om de overeenkomsten over de auteursvergoedingen aan te passen. Er is namelijk een overgangsregeling voorzien. De relatieve grens van 30% wordt (algemeen) opgetrokken naar 50% voor het aanslagjaar 2024 en 40% voor het aanslagjaar 2025. Vanaf aanslagjaar 2026 is het percentage van 30% uiteindelijk van toepassing.

Meer info vind je op www.socialsecurity.be