VOF of eenmanszaak? Welke vorm is geschikt voor jouw succes?

Beginnen met ondernemen is een spannende stap en in België zijn er tal van ondernemingsvormen om uit te kiezen. Ben je op zoek naar een eenvoudig op te richten zaak? Dan behoren de eenmanszaak en de VOF (vennootschap onder firma) tot jouw mogelijkheden. Beide hebben hun eigen voor- en nadelen en jouw keuze zal  invloed hebben op zaken zoals jouw verantwoordelijkheid, aansprakelijkheid en fiscale verplichtingen. Acerta vergelijkt voor jou, zodat jij de beste keuze kan maken voor jouw toekomst.

De eenmanszaak is de meest eenvoudige vorm van een zelfstandige onderneming. Een eenmanszaak heeft, net zoals de naam ook impliceert, één eigenaar die verantwoordelijk is voor alle activiteiten en financiën. Er zijn geen aandeelhouders of partners en de eigenaar is volledig vrij om zaken te doen zoals hij of zij dat wil.

De VOF is de eenvoudigste vorm van een vennootschap waarin meerdere personen samen een onderneming starten met winstoogmerk. De partners zijn dan ook samen verantwoordelijk voor de onderneming en delen de winst van de onderneming maar ook schuld. Iets om mee rekening te houden dus.

Start je een onderneming, dan begin je misschien alleen of werk je met anderen samen. 

Om een eenmanszaak op te richten, is slechts één persoon vereist. Dit betekent dat je jouw bedrijf alleen kunt oprichten.

Voor de VOF gelden nog dezelfde regels als voor de vennootschapshervorming van 2019. Je dient met minimum twee vennoten een VOF te starten. Deze vennoten delen de verantwoordelijkheden en zijn verantwoordelijk voor elkaars bestuur. 

De eenmanszaak en de VOF zijn eenvoudig en goedkoop om op te richten. Voor beide ondernemingsvormen is er geen minimumkapitaal nodig.

Het verschil tussen beide schuilt in de rechtspersoonlijkheid. Een eenmanszaak is een natuurlijke persoon en een VOF is een vennootschap en aldus een rechtspersoon. Hoewel er geen minimumkapitaal vereist is, kan je in een VOF wel geld, arbeid of artikelen inbrengen. Let op, hoewel de VOF een rechtspersoon is, wordt jouw aansprakelijkheid niet alleen beperkt tot jouw inbreng. 

In een eenmanszaak ben je zelf voor alles aansprakelijk. Onbeperkt en hoofdelijk. Geraakt jouw onderneming in slechte papieren, dan kunnen schuldeisers aanspraak maken op jouw persoonlijk inkomen. Ook belastingen sta jij volledig zelf voor in. Alle belastingen worden namelijk afgehouden van jouw privé inkomen. Je draagt met andere woorden zelf alle financiële risico’s.

De VOF is een vorm van een maatschap met rechtspersoonlijkheid, een vennootschap waarin alle vennoten hoofdelijk en onbeperkt aansprakelijk zijn. Concreet wil dit zeggen dat schuldeisers, na aanspraak te maken op de inbreng in de vennootschap, ook het privé inkomen van alle vennoten kunnen aanspreken. Wel kunnen de persoonlijke schuldeisers van de vennoten niet de inbreng van de vennootschap aanspreken. Omwille van de beperkte bescherming, is het een minder populaire vennootschapsvorm dan bijvoorbeeld de BV. Een VOF is daarom het meest geschikt voor een vennootschap met weinig risico.

Bij de eenmanszaak is de zaak verbonden aan een natuurlijk persoon en geen rechtspersoon. Wil jij jouw eenmanszaak verkopen, dan is dit niet eenvoudig. Je verkoopt namelijk niet de hele zaak, maar wel de activa en de passiva. Wat verkocht wordt, wordt bepaald in de overnameovereenkomst. Ook contracten met leveranciers overnemen is niet zo eenvoudig. Partners zoals leveranciers behouden namelijk het recht om het niet eens te zijn met de overname van contracten. Ben je dus van plan om je zaak ooit te verkopen? Dan is de eenmanszaak minder geschikt.

De VOF daarentegen heeft wel aandelen. De aandelen zijn op naam en de vennoten kunnen geen aandelen verkopen of schenken zonder toestemming van de partners. Sterker nog, de vennootschap wordt bovendien automatisch ontbonden indien één van de vennoten komt te overlijden. Samen uit, samen thuis met andere woorden.

In een eenmanszaak bepaal jij alles helemaal zelf. Je hebt geen partners of zaakvoerders om rekening mee te houden. Handig, als jij graag zelf de touwtjes in handen hebt.

Het bestuur van de VOF zit anders in elkaar. De bestuursbevoegdheden worden bepaald in de statuten bij de oprichting van de VOF. De statuten bepalen de bevoegdheden van de vennoten en/of zaakvoerder. Zijn er meningsverschillen? Dan kunnen de vennoten zich verzetten tegen een bepaalde bestuurshandeling voor deze handeling plaatsvindt.

Omdat de eenmanszaak geen rechtspersoon is, is er is geen verschil tussen je privé vermogen en het vermogen van jouw onderneming. Omwille hiervan is de boekhouding die je dient bij te houden ook relatief eenvoudig. 

Een VOF daarentegen is wel een rechtspersoon en daarvoor gelden ook alle verplichtingen zoals een dubbele boekhouding bijhouden en de vennootschapsbelasting betalen.

Sinds 2021 ben je ook verplicht om alle uiteindelijke begunstigden te registeren in het UBO-register. Deze verplichting geldt voor iedereen met meer dan 25% aandelen of stemrecht in de maatschap. Deze maatregel bestaat voor het verzekeren van transparantie en anti-witwas praktijken. Doe je dit niet of niet tijdig, riskeer je een flinke boete. Voor de registratie van je maatschap in het UBO-register kan je terecht bij de FOD-financiën.

De eenvoud van oprichting is één van de meest voorkomende redenen waarom ondernemers kiezen voor de eenmanszaak of de VOF.  Je moet niet langs gaan bij de de notaris en de oprichting vereist ook geen financieel plan. De oprichting van een eenmanszaak is relatief eenvoudig. Een VOF vereist wel een onderhandse oprichtingsakte waarin je zorgvuldig de samenwerkingsvoorwaarden samen vastlegt. 

Voor beide ondernemingsvormen moeten wel de volgende stappen genomen worden voor de oprichting van de zaak. Hiervoor ga je best langs bij een ondernemingsloket.

• Inschrijving in de Kruispuntbank van Ondernemingen
• Het aanvragen van je ondernemingsnummer
• Je BTW-nummer activeren
• Aansluiting bij een sociaal verzekeringsfonds

Vandaag starten? Klik dan op ‘ik wil starten’ en start eenvoudig op dankzij ons online loket.

Opdat jij een weloverwogen beslissing kan nemen, zetten we voor jou nog eens op een rijtje wanneer een VOF of eenmanszaak interessant zijn. Om een ondernemingsvorm te kiezen, hou je best jouw budget en jouw toekomstplannen in het achterhoofd.

Een eenmanszaak is een goede start indien jij alleen jouw onderneming start, geen partners wil,  aan een lage opstartkost wil starten en de volledige vrijheid wenst in beslissingen nemen. De administratieve lasten zijn laag maar het is moeilijker om partners aan te trekken of later je zaak over te dragen.

Een VOF is perfect voor een zaak met minstens 2 partners die een onderneming willen starten die weinig risicovol is. De VOF kan daarnaast ook interessant zijn voor ondernemers die al een bestaande onderneming hebben en op zoek zijn naar partners om de groei te versnellen of om specifieke vaardigheden aan te vullen. Omdat het een vennootschap is, wordt de VOF ook aan een lager tarief belast dan de eenmanszaak. Omdat de aandelen niet kunnen verkocht worden zonder toestemming van de andere aandeelhouders, zorgt dit voor een zekere stabiliteit. Als een partner failliet gaat, gaat echter iedereen failliet. Hou daar dus rekening mee. Met meerdere partners met aandelen op naam kunnen er ook wel eens meningsverschillen ontstaan. Hier krijg je niet mee te maken in een eenmanszaak waar jij zelf alles beslist.

Wil je starten als eenmanszaak maar later overschakelen naar een VOF omdat je bijvoorbeeld wil samenwerken en het fiscaal voordeliger is? Dan kan jij jouw bedrijfsvorm wijzigen. Acerta kan jou hierbij helpen. Jouw eenmanszaak wordt dan opgeheven en een onderhandse oprichtingsakte moet opgesteld worden. Acerta helpt jou om de nodige administratie in orde te brengen, zoals publicatie in het Staatsblad en helpt jou om jouw nieuwe VOF uit de startblokken te laten schieten.

Hoewel er een aantal overeenkomsten zijn tussen de eenmanszaak en VOF, zijn er nog meer verschillen waar je rekening mee moet houden. 

Klaar om te starten? Acerta helpt jou met starten, met je pensioen opbouwen, plannen, berekenen en het aanvragen van het nodige.

Wil je nog vergelijken? Vergelijk de andere vennootschapsvormen hier:

NV en BV verschil (link wanneer url live is)

BV oprichten

CV oprichten

Commanditaire vennootschap oprichten

NV oprichten

Maatschap oprichten