Sociale verkiezingen: wat, wanneer en wie

Via sociale verkiezingen kiezen jouw medewerkers hun vertegenwoordigers in de ondernemingsraad (OR) en/of het comité voor preventie en bescherming op het werk (CPBW) binnen je onderneming.

De sociale verkiezingen houden in:

• dat jouw medewerkers zich kandidaat kunnen stellen om personeelsvertegenwoordiger te zijn in de OR en/of het CPBW, en
• dat jouw medewerkers op de sociale verkiezingsdag uit die kandidaten kiezen wie hen zal vertegenwoordigen in de OR en/of het CPBW.

De sociale verkiezingen vinden om de vier jaar plaats. De wetgever bepaalt wanneer de sociale verkiezingsperiode precies valt. De dag waarop de eigenlijke sociale verkiezingen plaatsvinden in je onderneming, moet vallen binnen die sociale verkiezingsperiode.

De sociale verkiezingsdag in je onderneming wordt voorafgegaan door een sociale verkiezingsprocedure die in principe 150 dagen duurt. Het is een uitgebreide procedure die de ondernemingen moeten doorlopen volgens een strikte wettelijke kalender en regels. Je bent dus niet vrij in de manier waarop je de sociale verkiezingen organiseert.

Bedrijven zijn verplicht om sociale verkiezingen te organiseren als ze tot de privésector behoren en de personeelsdrempel bereiken om een OR en/of CPBW te moeten oprichten of hernieuwen.

Een OR en een CPBW worden opgericht op het niveau van de technische bedrijfseenheid (TBE). Dus je moet op het niveau van de TBE bekijken of de voorwaarden vervuld zijn voor de oprichting of hernieuwing van een OR en/of CPBW. De TBE valt niet altijd samen met de juridische entiteit van je onderneming (dit is de rechtspersoon zoals bijvoorbeeld de NV, de vzw) en kan verschillend zijn voor OR en CPBW.

Het gewoonlijk gemiddeld aantal medewerkers in de TBE binnen de wettelijke referteperiode geeft de doorslag voor de vraag of je sociale verkiezingen zal moeten organiseren. Ook (de meeste) uitzendkrachten die in je TBE aan de slag zijn tellen mee, maar voor hen geldt wel een andere (kortere) referteperiode.