Hoe kan je collectief ontslag vermijden?

Uit de statistieken  van de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid blijkt dat in 2024 zowel het aantal aangekondigde (103) als afgeronde (80) procedures collectief ontslag én het aantal betrokken werknemers (12.354) op het hoogste punt liggen sinds 2020. Tussen 2020 en 2022 zagen we deze cijfers dalen, maar de afgelopen twee jaar is die trend volledig gekeerd. De meest getroffen sectoren in 2024 waren de metaalverwerkende nijverheid en de (petro)-chemie.

 Maar wanneer spreken we van een collectief ontslag?

We spreken van een collectief ontslag wanneer een organisatie een bepaald aantal mensen ontslaat binnen een periode van 60 dagen, en de reden niets te maken heeft met de individuele prestaties van de medewerkers.

Collectief ontslag vind je terug in drie verschillende reglementeringen, waarbij de grenzen van het aantal werknemers dat ontslaan wordt, verschilt per reglementering en telkens in verhouding staat tot het totaal aantal werknemers in de organisatie.

• informatie- en consultatieprocedure, ofwel cao 24;
• collectief ontslagvergoeding, ofwel cao 10;
• activerend beleid bij herstructureringen.

Wil je meer details over het collectief ontslag en de grenzen, of wil je het verschil leren kennen tussen een collectief ontslag, meervoudig ontslag en sluiting van een onderneming? Bekijk dan dit webinar, waarin dit allemaal glashelder wordt uitgelegd.

Zit jouw organisatie in moeilijkheden? Als het echt niet anders kan en je genoodzaakt bent medewerker(s) te ontslaan, dan is het belangrijk om het op een respectvolle manier én volgens alle juridische regels te doen. Vergeet trouwens niet dat het niet alleen een ingrijpende beslissing is voor de medewerkers die ontslaan worden, maar ook voor de achterblijvers. Transparante communicatie is hierbij onontbeerlijk.

Hou er rekening mee dat ontslag niet de enige optie is om kosten te drukken. Er zijn verschillende alternatieve oplossingen waarmee je (collectief) ontslag kan vermijden. Je kan ‘verborgen’ kosten elimineren, je loonbeleid optimaliseren, creatief omgaan met arbeidsduur… of je kan werknemers delen. Een nieuwe vorm van samenwerking die ervoor zorgt dat je je personeelskosten kan delen met (een) andere organisatie(s). Je hoort er alles over in deze podcast.

Niet alleen geeft het ‘delen van werknemers’ jouw organisatie de tijd om terug op adem te komen, het is bovendien verrijkend voor de werknemer(s) die uitgeleend worden. Hij/Zij krijgt immers de kans om elders kennis en ervaring te doen, en kan aan de slag blijven. Zes medewerkers van Joker, een reisorganisatie die het door de coronapandemie moeilijk had, gingen bijvoorbeeld tijdelijk aan de slag bij Acerta. Met Bridge biedt Acerta je een totaaloplossing aan waarmee werknemers delen vlot en correct verloopt. In deze blog lees je er meer over.